होन्डुरसको केन्द्रीय महिला कारागारमा दंगा भड्किंदा ४१ जना कैदीको मृत्यु भएको छ ।  न्यु योर्क टाइम्सका अनुसार लामो समयदेखि समस्याग्रस्त कारागार प्रणालीमा भड्किएको हिंसाको यो सबैभन्दा घातक घटना हो । 

सरकारी वकिलको कार्यालयका प्रवक्ता युरी मोराका अनुसार अधिकांश पीडित जलेका छन भने अरुलाई गोली लागेको छ । मोराका अनुसार राजधानी तेगुसिगाल्पा नजिकैको तामारामा रहेको हिरासतमा अनुसन्धानकर्ताहरूले खोजी गर्दा मृत्यु हुनेको संख्या बढ्ने अनुमान गरिएको  छ ।

‘यत्रो मानवीय घटनाप्रति हामी स्तब्ध छौं,’ सुरक्षा उपमन्त्री होन्डुरन पेनटेन्शियरी सिस्टमका प्रमुख जुलिसा विलानुभाले एक पत्रकार सम्मेलनमा भनेका छन् । 

यस्तै घटना सन् २०१९ मा पनि घटेको थियो जुन झडपमा ४० गिरोह सदस्यको मृत्यु भएको थियो । न्यु योर्क टाइम्सका अनुसार मंगलबारको घटनामा मृत्यु हुनेको संख्याले अमेरिकी देशमा नराम्रो परिदृश्य उदांगो पारेको छ ।

महिला कारागारमा हालैका वर्षहरूमा हत्या–हिंसाका घटनाहरू बढेका छन् जहाँ दुई प्रतिद्वन्द्वी आपराधिक संगठनका महिला गिरोह सदस्यहरू बीचको भिडन्तमा  थुप्रै कैदीहरूलाई घाँटी थिचिएको छ भने कसैलाई छुरा प्रहार गरिएको छ । 

राष्ट्रपति जिओमारा क्यास्ट्रोले  यस घटना ‘स्तब्ध’ भएको र जिम्मेवार अधिकारीहरूलाई जवाफदेही बनाउन ‘कडा कदम’ चाल्ने बताएका छन् । 

एमएस–१३ र १८ स्ट्रिट ग्याङहरू लामो समयदेखि प्रतिद्वन्द्वीहरूले (जुन संयुक्त राज्यमा उत्पत्ति भएका थिए) दशकौंदेखि होन्डुरस र छिमेकी देशहरूमा हिंसा भड्काइरहेका छन् ।

ह्युमन राइट्स वाचद्वारा सन् २०२१ को होन्डुरसको प्रतिवेदन अनुसार ‘कारागारहरूमा अत्यधिक भीडभाड, अपर्याप्त पोषण, कमजोर सरसफाइ, कुटपिट, अन्तर–सामूहिक हिंसा, र बन्दी हत्याहरू चरम अवस्थामा  छन् ।’

न्यु योर्क टाइम्सका अनुसार एक सरकारी अधिकारीका अनुसार होन्डुरसको नेशनल वुमेन्स पेनिटेन्शियरी फर सोशल एडप्टेसनले लगभग ८०० कैदीहरूलाई राखिएको छ यो संख्या क्षमताभन्दा लगभग दोब्बर हो ।

मानव अधिकार सम्बन्धी अन्तर–अमेरिकी आयोगले सन् २०२० मा होन्डुरन जेलहरूमा ‘थुप्रै हिंसात्मक घटनाहरू’ घटेको देखाएको छ ।

– रासस